DIP werkt aan trendanalyses voor én door de sector
Van onderbuik naar onderbouwing
Hoe gaat het nu echt met de podiumkunstensector? Het is een vraag die tot nu toe maar moeilijk beantwoord kan worden. Daar willen we vanuit DIP verandering in brengen. Begin dit jaar zetten we een eerste stap: we publiceerden een trendanalyse over de sector voor en na corona. Waarom zijn zulke analyses zo belangrijk? En wat kunnen we samen doen om de volgende nog beter te maken? Onze directeur Joep Grooteman en data-analist Sara Oomen vertellen erover.
Versnipperd wordt collectief
Joep: “Tot nu toe is het heel moeilijk om analyses te maken van de cultuursector als geheel. Het landschap is namelijk enorm versnipperd. Met veel verschillende ticketing-, boekings- en planningssystemen, die overal nét even anders zijn ingericht. Het duurt maanden om al die data bij elkaar en uniform te krijgen: binnen de sector gebruiken we daarom vaak verouderde informatie en hebben we geen actueel beeld. Dat moet anders kunnen. DIP werkt samen met een groot deel van de podiumkunstensector – inmiddels zijn er 305 gebruikers! Daardoor hebben we één collectieve database met waardevolle informatie over producties, voorstellingen en publiek. Die data moet het in de toekomst mogelijk maken om veel sneller sectorbreed te analyseren.”
Waarom zijn sectorbrede analyses waardevol?
Van onderbuik naar onderbouwing…
“In eerste plaats voor de sector zelf. Want dé vraag die mensen altijd stellen, is: ‘hoe gaat het eigenlijk met de podiumkunsten?’. Daar hebben we gewoon geen goed antwoord op. Het gaat vaak op basis van een zeer beperkte hoeveelheid data, of zelfs alleen een onderbuikgevoel. Dan worden er snel aannames gedaan. Bijvoorbeeld dat het publiek na corona meer last-minutetickets bestelde dan ervoor. Maar uit de DIP-data bleek nu dat dit helemaal niet het geval is. Met de analyses kunnen we onderbouwen wat wel en niet waar is, en zien we waarop we kunnen anticiperen. Bijvoorbeeld met ander soort marketing of programmering. Wat dat betreft zijn de gegevens ook waardevol voor podia, producenten en impresariaten afzonderlijk.”
We willen van aannames op onderbuikgevoel,
naar goede gesprekken gestaafd op cijfers.
… en een goed gesprek.
In tweede plaats voor gesprekken met overheden en fondsen. Andere sectoren kunnen direct cijfers op tafel leggen. En wij hebben wel dat onderbuikgevoel, maar kunnen eigenlijk niets hardmaken. Als je iets kunt staven met cijfers, kun je een goed gesprek voeren en uiteindelijk betere beslissingen maken. Eén en ander is veel beter te onderbouwen en te weerleggen. Bijvoorbeeld als er vanuit de politiek of media beweringen worden gedaan. Of op het gebied van subsidieverantwoordingen.”
Corona-analyse: weten hoe het echt zit
Sara: “Begin dit jaar publiceerden we vanuit DIP onze eerste trendanalyse: ‘Vijf prangende vragen over podiumkunsten post-corona’. Daarbij keken we op macroniveau naar hoe dingen veranderd zijn na corona. Want enerzijds hoorden we geluiden dat de pandemie zijn sporen heeft nagelaten in de sector en dat de bezoekersaantallen nog steeds dalen. Anderzijds waren er ook hoopvolle berichten over herstel en de voorzichtige terugkeer van publiek. We wilden graag weten hoe het nu echt zat. Zo bleek bijvoorbeeld dat de kaartverkoop inderdaad nog iets achterblijft, maar dat we de achterstand lijken in te lopen. En dat bepaalde regio’s al wel weer op het niveau van pre-corona zitten.”
De reacties
Analyse op macroniveau …
Joep: “We kregen veel positieve reacties op de trendanalyse over de sector voor en na corona. Men was blij dat er een bredere blik was, onderbouwd met cijfers. Tot dan toe kwamen er eigenlijk alleen verhalen naar buiten via de pers, en dan ging het vaak over één of een paar theater(s). Maar er was ook wat kritiek op de analyse. Zo zagen wij een voorzichtig herstel in de kaartverkoop, maar herkenden sommige individuele theaters zich daar niet in. Dat kan natuurlijk: het is immers een analyse op macroniveau, een gemiddelde van een grote groep. Dan zijn er altijd theaters die daarboven of daaronder zitten.”
… en soms schrikken van cijfers.
“Wat we ook terugkregen: cijfers zijn hard, daar schrokken sommige mensen van. Terwijl minder positieve resultaten óók heel interessant zijn. Want ook daarin varen we in de regel gewoon blind. Dus ook al doet het in eerste instantie een beetje pijn, het brengt in ieder geval een gesprek op gang. En soms leidt zo’n gesprek tot een correctie van de dataset.”
Goed invoeren = belangrijk
“Uit de data kwam bijvoorbeeld bij de laatste trendanalyse een flinke daling naar voren bij de opera. Daar kregen we natuurlijk vragen over, waarna we nogmaals de data indoken. Onze analyse léék te kloppen. Maar wat bleek? Aan de invoerkant had een deel van het opera-aanbod een verkeerd genre toegewezen gekregen, waardoor dit in het verkeerde bakje terechtkwam. Dat is inmiddels hersteld, en nemen we mee in de volgende analyse.”
Hoe meer kwantitatieve data we verzamelen,
hoe beter en uitgebreider de analyses worden.
Een mooie basis
“Daarbij blijven we ook zeggen dat de DIP-database groot, maar nog niet compleet is. We willen dan ook zeker niet pretenderen hét antwoord te hebben. Het is een begin: door de centrale DIP-database kunnen we onze analyses baseren op meer data dan de meeste analyses tot nu toe. Een mooie basis die we samen als DIP-gebruikers kunnen laten groeien. En we beschouwen dit proces als een steekproef voor de sector.”
Samen de goede richting op
Sara: “Omdat we nog in dat groeiproces zitten, zijn we voorzichtig met het delen van bevindingen. En ook in het type analyses dat we maken en kúnnen maken. Maar wat Joep ook al zei: DIP wordt steeds completer qua data. Hoe meer kwantitatieve data we verzamelen, hoe beter en uitgebreider de analyses worden. En we hopen dat we het veld ook enthousiast kunnen maken en laten zien wat er mogelijk is als we het samen doen.”
Joep: “Als DIP-gebruikers meer (en goede) data invullen, hebben we een rijkere dataset en kunnen we betere uitvraag doen. Gelukkig zien we steeds meer theaters, producenten en impresariaten aansluiten. Zo zetten we steeds weer een stap in de goede richting.”
En welke stappen hebben jullie nog meer gezet?
“We baseren de analyses nu grotendeels op de databases binnen de Contractmodule en de Verkoopmonitor: het fundament van het DIP-platform. Vooralsnog komt een klein deel van de gegevens uit de Publieksmonitor. Dit DIP-onderdeel – plus de koppeling van die twee databases – zijn we nu aan het doorontwikkelen en rollen we in november verder uit. Dat is een belangrijke stap. Want daarmee hebben we nóg meer data, kunnen we meer zeggen over de samenstelling van ons publiek én kunnen producenten de publieksdata van verschillende speelplekken inzien. Maar om te komen tot de juiste data en inzichten, heb je elkaar nodig.”
Je hebt elkaar nodig? Leg eens uit?
Input verzamelen …
Joep: “Je hebt van iedereen input nodig. De data die we gebruiken, halen we ergens vandaan. Die zijn ingevoerd door een theater, gezelschap, of impresariaat. Het gaat erom dat iedereen zich ervan bewust is hoe belangrijk die data zijn: voor zichzelf en voor de sector als geheel. En dat DIP er niet alleen is om verkoopstanden in te zien, maar dat we er met z’n allen veel meer mee kunnen en verder kunnen komen. Samen zijn we echt slimmer.”
… plus vragen blijven stellen
Sara: “Los van de input, hebben we elkaar ook nodig om de analyses van waarde te laten zijn. Wat is de behoefte van de sector, welke vragen spelen er? We willen een nieuw soort manier van denken en praten met elkaar stimuleren. Die uitgaat van nieuwsgierigheid, van steeds die volgende vraag stellen en die samen proberen te beantwoorden.”
Nu in de maak: de tweede trendanalyse
Sara: “We werken nu aan een trendanalyse van het afgelopen seizoen. Dat gaan we vergelijken met het laatste complete seizoen: 2018/2019, voor corona. Daarbij gaan we naar dezelfde dingen kijken als in de corona-analyse: verkochte kaarten, resultaten per genre, aankoopmomenten, leeftijdsverdeling.”
Joep: “Zo zetten we weer een stapje richting meer inzicht in de sector, goede gesprekken en uiteindelijk volle zalen. Want dat willen we toch allemaal?”
Heb je vragen of ideeën? We gaan graag in gesprek. Neem contact met ons op via info@dip.nl.